🔻بازار کردستان:
توافق جدید میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی بغداد بر سر صادرات نفت، نهتنها گامی در جهت تقویت ثبات داخلی عراق محسوب میشود، بلکه فرصتهای جدیدی نیز برای توسعه روابط تجاری و سرمایهگذاری میان اسپانیا و عراق گشوده است. سفیر اسپانیا در بغداد، آلیسیا ریکو ، این توافق را «خبر بسیار خوبی» برای ثبات کشور و جذب سرمایهگذاری توصیف کرده است، اما فراتر از این سخنان، دادههای تجاری دو کشور نیز چشماندازی روشن در مناسبات دو طرف نشان میدهد.
بر اساس آمارها، صادرات اسپانیا به عراق در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۳۰.۴۲ میلیون دلار بوده است از سوی دیگر، واردات اسپانیا از عراق – که عمدتاً شامل نفت و مشتقات آن است – در همان سال ۱٫۲ میلیارد دلار گزارش شده است.
وزارت اقتصاد اسپانیا نیز گفته است که در سال ۲۰۲۳ صادرات اسپانیا به عراق حدود ۲۰۶ میلیون یورو، و واردات از عراق نیز حدود ۱٬۶۵۹ میلیون یورو بوده است.
این آمارها نشان میدهد که معادله تجاری میان دو کشور با کسری زیاد به سود عراق تنظیم شده است؛ اسپانیا در جایگاه واردکننده بزرگ نفت عراق قرار دارد و صادرات غیرنفتی اسپانیا به عراق بهنسبت اندک است.
در چنین زمینهای، سخنان سفیر آلیسیا ریکو حائز اهمیت است. او تأکید کرده که این توافق نفتی برای اسپانیا نیز خوب است؛ چرا که کشورش واردکننده نفت از عراق است و از این پس «در اروپا میتوانیم دوباره از اقلیم کردستان نفت تهیه کنیم.»
از سوی دیگر، اسپانیا فعالانه در پی گسترش فعالیتهای خود در عراق است. بهعنوان مثال، یکی از شرکتهای اسپانیایی در اقلیم کردستان در ساخت کارخانه آجر سرمایهگذاری کرده و اکنون نیز زیرساختها و پروژههای راهآهن در دستور کار قرار دارند.
در همین راستا، اسپانیا و عراق تابستان ۲۰۲۴ یک توافق یکمیلیارد یورویی امضا کردند تا شرکتهای اسپانیایی بتوانند در پروژههای بزرگ صنعتی و زیربنایی در عراق حضور یابند.
بنابراین میتوان گفت که پیشرفت در میدان نفتی و ثبات منطقهای این امکان را فراهم میکند که اسپانیا نه تنها بهعنوان واردکننده نفت، بلکه بهعنوان شریک سرمایهگذاری در عراق و اقلیم کردستان نقش فعالتری ایفا کند. با وجود این فرصتها، سفیر اسپانیا اذعان کرده که مشکلاتی در فضای کسبوکار عراق وجود دارد. او گفته است:
کردستان منطقهای نسبتاً آرام بوده است و واقعاً هیچ مشکل امنیتی عمدهای که مانع سرمایهگذاری باشد وجود ندارد؛ اما جدا از امنیت، فضای فضای کسب وکار و برخی قوانینی باید توسط پارلمان اقلیم کردستان اصلاح شود و یهبود یابد.
آلیسا ریکو تصریح کرد که برخی فساد و موانع میتوانند سرمایهگذاری خارجی را دچار چالش کنند.
به این ترتیب، اگرچه امنیت بهبود یافته و این عامل دیگر ریسک اصلی نیست، اما ضعف «قوانین حمایتی»، «فضای کسبوکار نامطمئن» و «فساد» همچنان از موانع جدی پیشرو سرمایهگذاران خارجی است.
از سوی دیگر، با توجه به اینکه واردات نفت از عراق مورد توجه جدی اسپانیا است، فرآیند ثبات در صادرات نفت اقلیم کردستان میتواند بر اقتصاد اسپانیا نیز اثرگذار باشد. هر گونه اختلال در عرضه نفت یا مخالفتهای منطقهای میتواند تعادل تجاری اسپانیا با عراق را به چالش بکشد.
سهرچاوه: رووداو