ظرفیت ۱۳ میلیارد بشکه‌ای میدان نفتی شیخان

بازار کردستان: میدان نفتی شیخان در نزدیکی اربیل از بزرگ‌ترین میدان‌های نفتی است که در اوت ۲۰۰۹ کشف شد. این میدان نفتی ظرفیت تولید بیش از ۵۰ هزار بشکه نفت در روز را دارد.

شرکت «گلف کیستون پترولیوم» اپراتور و بهره‎‌بردار میدان نفتی شیخان (Shaikan oil field) است. این شرکت با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی امارات متحده عربی، کویت و ایالات متحده تأسیس شده است.

در نوامبر ۲۰۰۷ قراردادی میان گلف کیستون پترولیوم با دولت منطقه‌ای کردستان (KRG) با هدف مطالعات اکتشافی در میدان شیخان امضا شد.

در ژوئن ۲۰۱۳، طرح توسعه عملیات زیرساختی این میدان به تایید شرکای تجاری و حکومت اقلیم کردستان عراق رسید و در دسامبر ۲۰۱۳ صادرات نفت خام از آنجا آغاز شد. بنا به برآوردهای اولیه، حجم کل نفت موجود در این میدان نفتی ۱۳.۷ میلیارد بشکه است که همین موضوع سرمایه‌گذاری بلندمدت در آن‌جا را برای شرکت‌های غربی توجیه‌پذیر کرده است.

میدان شیخان در شمال غرب کمربند چین‌خورده زاگرس – ۶۰ کیلومتری اربیل- واقع شده است. این میدان در مساحتی حدود ۲۸۰ کیلومتر مربع گسترش یافته است.

مدیریت فروش نفت میدان شیخان از جمله نقاط مورد مناقشه میان حکومت اقلیم کردستان و بغداد است.

جایگاه شرکت‌های ایرانی در میادین نفت اقلیم؟

سایت «دیپلماسی ایرانی» در گزارشی تحلیلی به موضوع نفت در اقلیم کردستان عراق پرداخته و نوشته است: حکومت اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق در مسایل مربوط به حاکمیت همواره با اختلافاتی روبه‌رو بوده‌اند که به درگیری‌های بین طرفین دامن زده است؛ اختلافاتی که وزدیدن بوی نفت در معادن جدید به شدت به آن دامن زد.

پست های مرتبط

صنعت کاشی ایران، توانمندی‌ها و بحران‌های صادراتی

نرخ ارز: از بازار سلیمانیه تا خیابان فردوسی

25 دی 1403

منابع غنی نفتی کردستان با برآوردی حدود ۴۵ بیلیون بشکه، در کنفرانس انرژی ۲۰۱۲، توجه شرکتهای بزرگ نفتی را به خود جلب کرد. بر اساس گزارش مرکز بینالمللی تحقیقات صلح IPSC، ذخیره نفت خام اقلیم کردستان با ذخیره نفت خام در لیبی و گاز طبیعی اقلیم نیز با ذخیره گاز کشور قزاقستان برابری میکند.

منابع نفتی این خطه به قدری غنی است که کارشناسان، نفت اقلیم کردستان را به اقیانوسی تشبیه کرده‌اند، به طوری که هم اکنون میدان نفتی شیخان به عنوان یکی از بزرگترین میدان‌های نفتی کشف شده جهان در خشکی ظرف ۲۰ سال گذشته توصیف می‌شود؛ عظمتی که منابع رسمی عراق نیز بر آن صحه گذاشته‌اند، تا آنجا که وزارت نفت عراق تصریح کرده ذخیره نفت در عراق در حال حاضر به ۱۵۰ میلیارد بشکه رسیده که این میزان ۱۱درصد ذخیره نفت در کل جهان است و ذخیره نفت اقلیم کردستان عراق نیز پنج درصد ذخیره کل جهان را شامل می‌شود.

دولت اقلیم کردستان عراق ادعا می‌کند بر اساس قانون اساسی فدرال عراق، حق استحصال و صدور نفت این منطقه، به این دولت تعلق دارد.

به طور کلی، وزارت نفت عراق اصرار دارد تمام قراردادهای هیدروکربنی در گستره سرزمینی عراق باید به وسیله دولت ملی این کشور امضا شود و تمام نفت تولیدشده در منطقه حکومت اقلیم کردستان از طریق سازمان دولتی بازاریابی نفت عراق (SOMO – State Organization for Marketing of Oil)، به عنوان بازوی صادراتی نفت این کشور حمل ونقل شود.

از سوی دیگر؛ این دادوستدهای نفتی، آنکارا را ترغیب کرده بخش بیشتری از نیاز خود به گاز را از طریق اقلیم کردستان فراهم کند، به طوری که شرکت بوتاس ترکیه که نقش اصلی را در احداث خط لوله دوم دارد، در گزارش‌های خود به نقل از دولت ترکیه اعلام کرده دولت ترکیه در نظر دارد روزانه ١٠میلیون مترمکعب گاز اقلیم کردستان را به قیمتی بسیار نازل‌تر از گاز آذربایجان و ایران از این منطقه وارد کند.

از این روست که ایران و نهادهای حوزه انرژی آن نباید بی توجه و غافل از تحولات حوزه انرژی اقلیم کردستان باشند.

از سوی دیگر تحولات عرصه اروپای شرقی و بحران اوکراین فرصت مطلوبی را برای دارندگان انرژی در خاورمیانه فراهم آورده تا دغدغه کشورهای غربی برای کاهش وابستگی به انرژی روسیه را کاهش دهند و ارزهای نفتی و گازی اروپایی‌ها را وارد خزانه خود کنند؛ فرصتی که به طور ذاتی نیل به آن برای ایران که همچنان درگیر تحریم‌های عظیم نفتی و گازی است چندان آسان و سهل نیست چه برسد به ظهور اقلیم کردستان به عنوان رقیبی جدید که به دنبال صادرات انرژی از همان مسیر مطلوب ایران یعنی ترکیه به غرب است که یک مزیت عمده هم نسبت به ایران دارد؛ مزیتی که نزدیکی و همجواری بیشتر منابع و ذخایر انرژی اقلیم با ترکیه نسبت به ایران است که ذخایر و منابع انرژی آن در جنوب کشور قرار دارد.

به نظر می‌رسد که در این رقابت استراتژیک جایی برای شرکت‌های ایرانی باقی نمانده است؛ چون فناوری و مناسبات جهانی حرف اول را در این زمینه می‌زند.

 The Shaikan Field

Oil tankers queue outside the Shaikan